Centrale compositie

23 maart 2023

Er bestaan meerdere compositieregels. Ze bieden steun bij het zoeken naar een geschikte invulling van het beeld. Eerder heb ik het al gehad over:
  - verschillende compositieregels,
  - Landschap en compositie,
  - Horizon in beeld,
  - Negatieve ruimte en
  - Voorgrond en achtergrond
Dat gaat allemaal over compositie.

In dit artikel leg ik de nadruk op de centrale compositie, een compositieregel welke in mijn fotografieblog tot nu nog niet ter sprake kwam.
Ik geef antwoord op de volgende vragen:
  1. Wat is centrale compositie?
  2. Hoe pas je centrale compositie toe?

Wat is centrale compositie?

Veel lezers zullen nu denken aan symmetrie. Die verwarring ontstaat dikwijls. Echter centrale compositie is echt iets anders dan symmetrische compositie. Bij symmetrie ogen twee vlakken in een beeld gelijk. Hierbij kunnen boven en onder als links en rechts dezelfde vormen en / kleuren weergeven. Bij een centrale compositie daarentegen wordt het onderwerpen in de centraal (in de schijnwerper) gezet. Het is de bedoeling dat het onderwerp opvalt. Dat betekent echter niet dat het onderwerp exact in het midden moet staan, maar in de buurt van het midden. Op die manier is ook ruimte nog ruimte om rekening te houden met kijkrichting en invloed van de omgeving.

Een voorbeeld van centrale compositie op de fotografieblog van Didier de Borle, beeldmaker
Een voorbeeld van symmetrie op de fotografieblog van Didier de Borle, beeldmaker

Het verschil tussen 'centrale compositie' en 'symmetrie'

Hoe pas je centrale compositie toe?

Een voordeel van de centrale compositieregel is dat het bij vrijwel ieder onderwerp kan toegepast worden. Het is een laagdrempelige makkelijke regel om mee te experimenteren binnen de fotografie.
Het is vooral belangrijk om goed te weten wat het onderwerp van je foto is of moet zijn.
Een voorbeeld: fotografeer je een huis dan kun je het gehele huis 'centraal' zetten. Maar je kan ook de deur of een raam, of een muurdecoratie van het huis als onderwerp nemen door dat 'centraal te zetten. Het ligt er dus aan van over wat jij, als fotograaf of beeldmaker, iets te vertellen hebt.

Bij centrale compositie kies jij dus bewust het onderwerp. Ook bij deze compositieregel die je goed te letten op de invloed van de omliggende vormen en kleuren. Heb je een sterk contrasterende kleur in de achtergrond dan kan die de aandacht bij je onderwerp weghalen en is er geen sprake meer van een centrale compositie.
Als je bijvoorbeeld een portretfoto wilt maken, maar in de achtergrond is een rode prullenbak te zien, dan haalt die rode kleur de aandacht weg en heb je niet langer meer te maken met de centrale compositie. Bij deze compositie moet je namelijk juist de aandacht weten vast te houden in het midden van de foto. De achtergrond is hierbij bedoeld om dit effect te versterken en de ogen van de kijker te lijden.

Wil je de centrale compositieregel toepassen? Plaats dan een denkbeeldig kruis in je beeld waarbij je onderwerp rond de kruising van beide lijnen staat en alle vlakken daaromheen dienen om de aandacht naar het midden te leiden. Deze regel dwingt je om heel bewust te kijken naar je onderwerp en de omgeving waarin het zich bevindt.
Het loont de moeite om even door je archief te gaan. Het kan zijn dat je, onbewust, de centrale compositieregel reeds hebt gebruikt.

Ik wens je veel succes met de toepassing van de centrale compositieregel.


Vind je dit artikel waardevol of heb je vragen of andere ervaringen?  Je kan het mij laten weten door een reactie te plaatsen. Je email-adres is verplicht, maar het wordt niet getoond op de website.

plaats een reactie

Dit artikel gaat over 'Compositie' en fotografie.  Nog meer lezen over compositie

of

Terug naar het artikelen-overzicht