beeldverhouding en formaat

9 maart 2023

Een foto kan klein of groot van formaat zijn en dat in dezelfde beeldverhouding. Beeldverhouding, sommigen hebben het over ratio, Wat is dat nu. De beeldverhouding is hoe de breedte van de foto zich verhoudt tot de hoogte ervan. De beeldverhouding wordt weergegeven als 'breedte:hoogte'.

Beeldverhouding 3:2

Dat is de standaard bij het overgrote deel van de fotocamera's. Deze verhouding komt van de analoge fotocamera's waar de negatieven op het filmrolletje 36mm breed en 24mm hoog waren. Die verhouding heeft men digitaal aangehouden voor de sensor in de digitale camera. Bij een fullframe digitale camera is die sensor dus ook 36mm bij 24mm. De sensor in een niet-fullframe is kleiner, maar steeds in de verhouding 3:2.
Men spreekt van een verhouding 3:2 bij een liggend beeld en van 2:3 bij een staand beeld. Dus het eerste getal slaat steeds op de breedte.

Beeldverhouding 4:3

Deze beeldverhouding is de standaard voor de meeste smartphone camera's. De foto's gemaakt met een smartphone zijn dus minder rechthoekig dan deze van een camera. Ook hier maak je een liggende foto (zeg maar een landschap) dan is de verhouding 4:3. Bij een staande foto (in veel gevallen een portret) is de verhouding 3:4.
Natuurlijk kan je foto's genomen met een smartphone ook (laten) afdrukken in de algemene standaard 3:2. Er zal dan een stukje van het beeld worden weggesneden.

Beeldverhouding 1:1

De breedte en de hoogte zijn gelijk, dus een vierkant formaat. Mijn eerste analoge camera, zo'n boxje waar je vanboven in moest kijken, werd geladen met een filmrolletje waar de negatieven 6cm bij 6cm groot waren.

Panorama's

Naast deze algemeen gehanteerde verhoudingen moeten we het ook nog even hebben over een panorama. Een panorama is een beeld waarbij de hoogte een factor 1 is en de breedte meer dan 1.5. Dus 1.6:1 of 2:1 of 2.5:1 of ... . Dit levert een liggende foto op. Natuurlijk kan een panorama ook staand zijn. Dan is de verhouding 1:1.6 of 1:2 of 1:2.5 of ...
Een panorama kan je bekomen door te croppen bij een standaard verhouding. Echter zullen voor een panorama meestal meerder foto's samengevoegd worden. Zie hierover mijn artikelen Een panorama maken en Panorama met HDR

Beeldverhouding naar keuze

Een foto in de verhouding 3:2 of 4:3 kan je in de nabewerking altijd gaan croppen (bijsnijden) om zo een beeldverhouding naar keuze te bekomen. Denk erom dat bijsnijden altijd een verlies aan pixels tot resultaat heeft. Je snijd er immers meerdere weg.

Hieronder een overzicht van de gebruikte beeldverhoudingen waarbij foto's meestal afgedrukt worden.

'Beeldverhouding en formaat' een artikel op de fotografieblog van Didier de Borle, beeldmaker
'Beeldverhouding en formaat' een artikel op de fotografieblog van Didier de Borle, beeldmaker

Tot slot nog dit
In welke beeldverhouding je foto uiteindelijk resulteert, zegt niets over het formaat van een afdruk. Daarbij zijn het aantal pixels wat je sensor weergeeft de doorslaggevende factor. Hierover had ik het op 5 juli 2017 in het artikel Afdrukken en pixels.
De reden om een foto bij te snijden, dus de beeldverhouding aan te passen, zal meestal zijn om een betere compositie te bekomen. Over compositie lees je dan weer hier meer.


Vind je dit artikel waardevol of heb je vragen of andere ervaringen?  Je kan het mij laten weten door een reactie te plaatsen. Je email-adres is verplicht, maar het wordt niet getoond op de website.

plaats een reactie

Dit artikel gaat over 'Compositie' en fotografie.  Nog meer lezen over compositie

of

Terug naar het artikelen-overzicht