scherpstelling
15 december 2021
Voor een geslaagde foto zijn een aantal zaken belangrijk: onder andere een goede belichting en een mooie compositie, maar daarnaast ook dat scherp is wat scherp moet zijn. Ik wil het hebben over de scherpstelling. Wat in het beeld moet scherp zijn en wat niet, of dient alles scherp te zijn. Wat wel of niet scherp is in je foto hangt in grote mate af van het onderwerp. Zo zal bij een landschap meestal zoveel mogelijk, en soms alles, scherp moeten zijn. Bij een portret daarentegen licht de focus meer op de geportretteerde en in het bijzonder op de ogen van die persoon of dat dier.
Scherpstelpunt en scherptediepte
In eerste instantie stel je scherp op een welbepaald punt in het tafereel. Bij een potret bijvoorbeeld zal dat dus zijn op de ogen van de gepoterteerde. De scherptediepte is het gebied in je foto dat scherp zal weergegeven worden en ligt voor 1/3de voor en voor 2/3 na het scherpstelpunt. Zoals reeds vermeld kiest men bij een landschap meestal voor een zo groot mogelijke scherptediepte.
Dat kun je bekomen door een klein diafragma (groot diafragmagetal bv: f/22) in te stellen. Bij een portret daarentegen wordt er veeleer gekozen voor een groot diafragma (bv: f/2.8). Een groot diafragma levert dus een kleine scherptediepte en een klein diafragma een grotere scherpte diepte op. Ter informatie: moet alles scherp? Lees mijn artikel over Hyperfocale afstand.
Autofocus
Op je camera vind je de stand AF wat staat voor autofocus waarbij de camera automatisch scherpstelt. De meeste camera's hebben meerdere AF-programma's. Zo heb je onderandere 'single shot' en een 'continu' autofocus. Bij het eerste wordt er scherpgesteld op een bepaald onderwerp en wordt de scherpstelling behouden. In het tweede geval wordt er op het onderwerp scherpgesteld en wordt het onderwerp gevolgd. Die tweede stand is dus bedoeld voor bewegende onderwerpen.
Afhankelijk van het merk en type camera heeft de camera een aantal focuspunten. Dat zijn punten, het kunnen er 9 maar ook 51 zijn, waarop de camera scherp kan stellen.
Raadpleeg de handleiding van je camera voor hoe de AF-programma's en de focuspunten te gebruiken.
Hoe automatisch scherpstellen?
Bij stilstaande onderwerpen is de eenvoudigste manier om met de autofocus te werken het gebruik van het middelste scherpstelpunt / focuspunt. Dat is natuurlijk geen probleem als ook je onderwerp waarop je scherpstelt midden in beeld staat.
Staat het onderwerp meer naar links, rechts, onder of boven, dan heb je twee mogelijkheden:
- Je kiest voor een focuspunt daar waar het onderwerp staat,
- of je beweegt het middelste focuspunt naar je onderwerp en drukt de ontspanknop half in. Nu heb je de scherpstelling vergrendeld en je herstelt de compositie en maakt de foto.
Bij een dynamische scherpstelling, voor bewegende onderwerpen met het continu programma, activeer je alle focuspunten. Je camera selecteert het dichtstbijzijnde onderwerp, stelt hierop scherp en blijft het volgen tot op het moment dat je de ontspanknop volledig indrukt.
Handmatige scherpstelling
Soms lukt het niet om automatisch scherp te stellen. Dat kan meerdere redenen hebben: te weinig contrast of het onderwerk staat achter glas of een hek. Erzit dan niets anders op dan handmatig scherp te stellen. Schakel over van AF naar MF 'manual focus' en draai aan de scherpstelring op je objectief tot je het onderwerp scherp hebt.
Vind je dit artikel waardevol of heb je vragen of andere ervaringen? Je kan het mij laten weten door een reactie te plaatsen. Je email-adres is verplicht, maar het wordt niet getoond op de website.
plaats een reactie
Nog een tip !
Persoonlijk heb ik veel gehad aan een lidmaatschap van de Photofacts Academy. Wellicht ook iets voor jou?
Je kan een lidmaatschap 14 dagen GRATIS uitproberen. Meer info HIER
Terug naar het artikelen-overzicht