nieuw objectief voor je camera

Stap je onvoorbereid een fotowinkel binnen om een nieuw objectief uit te zoeken, dan zul je merken dat het aanbod overweldigend is. Van elk cameramerk zijn tientallen objectieven verkrijgbaar. Daarnaast zijn er nog honderden objectieven, van allerlei merken, en in uiteenlopende prijsklassen verkrijgbaar voor jouw camera.

Objectief of lens

Eerst even iets verhelderen. In de spreektaal worden zowel objectief als lens door elkaar gebruikt. Dat wordt algemeen aanvaard, maar er is wel degelijk een verschil.
Het objectief is wat je op je camerabody schroeft en wat dient om het object (het onderwerp) op je sensor over te brengen. Dit objectief bevat minimaal één, maar meestal meerdere lenzen.

Eigenschappen

In eerste instantie moet je weten waarvoor je het nieuwe objectief wil gebruiken, met andere woorden: aan welke eigenschappen moet het voldoen?

Brandpuntsafstand

Die brandpuntsafstand staat aangegeven op de behuizing. Bij een objectief met een vast brandpunt is dat één getal, bijvoorbeeld: 50mm. Bij een zoomobjectief worden altijd de kortste en de langste brandpuntsafstand aangegeven, bijvoorbeeld 24-70mm. Alle tussenliggende brandpuntsafstanden zijn dan traploos instelbaar via de zoomring. Daarbij worden de meeste zoomobjectieven ook letterlijk langer wanneer je inzoomt, dus wanneer je langere brandpuntsafstand instelt.

Beeldhoek

Op zichzelf zegt die brandpuntsafstand niet zo veel. Bij fotografie gaat het in de eerste plaats om de beeldhoek of anders gezegd het gezichtsveld van het objectief.
De beeldhoek wordt bepaald door de grootte van de sensor en de brandpuntsafstand. Hoe langer de brandpuntsafstand, des te kleiner is de beeldhoek.

Maar ook de sensorgrootte speelt hierbij een rol. Bij een APS-C-camera, met een cropfactor van 1.5, wordt een brandpuntsafstand van 200 mm gelijk aan 300 mm (200 x 1.5). Dus krijgen we hier een nog kleinere beeldhoek.
De waarde van de beeldhoek staat zelden aangegeven op de behuizing. In elk geval wordt de beeldhoek kleiner als je hetzelfde objectief op een camerabody met een kleinere sensor monteert.

Een objectief met de brandpuntsafstand van 50 mm wordt als standaardobjectief gezien en heeft een beeldhoek van ongeveer 47 graden. Deze beeldhoek zou overeenkomen met die van het menselijk oog. Bij APS-C-camera kom je dat uit op zo'n 35 mm, en bij MFT-camera op 25 mm.

Bij een grotere beeldhoek tot 100 graden, dus kleinere brandpuntsafstand (49 tot 25 mm), spreken we van een groothoekobjectief.
Bij een beeldhoek van meer dan 100 graden, brandpuntsafstand kleiner dan 25 mm, heet het een supergroothoek. Bij een supergroothoek, ook ultragroothoek genoemd, is de vertekening levensgroot.
Een fisheye is groothoek in de overtreffende trap. De vertekening is buitengewoon met een beeldhoek van 180 graden of meer.

Bij kleinere beeldhoeken, dus langere brandpuntsafstanden, krijgen we te maken met teleobjectieven.
We spreken van supertele lenzen bij een brandpuntsafstand van minimaal 300 mm (bij full frame).

Groothoekobjectieven en ook teleobjectieven zijn ook verkrijgbaar als zoomobjectief. We hebben het dan over een groothoekzoom of een telezoom.
Ook heb je standaard zooms met een bereik van (licht) groothoek tot (licht) tele. De 'kit zooms' die meestal in combinatie met de camerabody worden verkocht, zijn zogenaamde standaard zooms.
De term superzoom wordt gebruikt voor zoomobjectieven met een buitengewoon bereik. De recordhouder hierin is Tamron met een 18-400mm-objectief. Omgerekend naar APS-C-camera is dat een zoombereik van 27 tot 600 mm.

Dus de beeldhoek, afhankelijk van brandpuntsafstand en sensorgrootte, is bepalend voor het gezichtsveld van je objectief. Dit bepaalt ook de uitsnede van je foto. Vanaf dezelfde afstand staat hetzelfde onderwerp met een teleobjectief groter in beeld dan met een groothoekobjectief.

Perspectief

Wil je datzelfde onderwerp groter in beeld met een groothoekobjectief, dan moet je dichter bij gaan, dus de afstand tot het onderwerp verkleinen. Als je dichter bij komt of verder weg gaat (zoomen met je voeten), verandert ook het perspectief. Het perspectief is dus afhankelijk van de opnameafstand. Het perspectief verandert ook bij het gebruik van macro-objectieven en tilt-shift-objectieven.

Daarom is prime (een objectief met een vaste brandpuntsafstand) waarmee je, naargelang de situatie, dichter bij komt of verder weg gaat geen volwaardig alternatief voor een zoomobjectief. Daarnaast heb je natuurlijk niet altijd de mogelijkheid hebt om te 'zoomen met je voeten'.

Besluit

Welk objectief je gaat gebruiken is afhankelijk van wat je hoe in beeld wil brengen en in sommige gevallen ook van de omstandigheden van het terrein. Voor een nieuw / ander objectief denk je dus na over het effect van brandpuntsafstand, beeldhoek en perspectief op de beelden die je wilt gaan maken.

Vind je dit artikel waardevol of heb je vragen of andere ervaringen?  Je kan het mij laten weten door een reactie te plaatsen. Je email-adres is verplicht, maar het wordt niet getoond op de website.

plaats een reactie