fotograferen in raw

Wil jij je fotografie naar een hoger niveau tillen? Dan is fotograferen in RAW belangrijk.

Waarom geen RAW

RAW heeft één groot nadeel. Een RAW-bestand is, in tegenstelling tot een JPG-bestand, geen bruikbare foto, dat betekent je kunt het niet op internet plaatsen of niet afdrukken. Het is de ruwe data van een beeld dat de sensor van je camera opgevangen heeft. Je kunt er pas iets mee nadat je het beeld in een fotobewerkingsprogramma "ontwikkeld" hebt.
En dat is bovendien het belangrijkste voordeel van fotograferen in RAW. Je hebt de mogelijkheid om je foto's helemaal zelf te verbeteren.

Toch is RAW niet altijd de beste keuze.

Een RAW-bestand is tweemaal zo groot als een JPG-bestand. Daarom soms onhandig bij actiefotografie waarbij snelle bewegingen plaatsvinden en dus meer opeenvolgende beelden dienen weggeschreven te worden naar je geheugenkaartje. Het wegschrijven gebeurt, door de grootte van het bestand, traag en soms te traag.
Ook als je je foto's alleen op sociale media plaatst of gaat afdrukken op klein formaat en daarbij enig verlies in kwaliteit geen probleem is, lijkt me het fotograferen in RAW niet noodzakelijk.

Maar zoals gezegd: Wil jij je fotografie naar een hoger niveau tillen? Dan is fotograferen in RAW belangrijk.
Twijfel je nog? Waarschijnlijk heb je de mogelijkheid om je camera zo in te stellen dat je tegelijkertijd in RAW en JPG kunt fotograferen. De JPG-versie van je foto kun je dan snel afdrukken en delen. Maar, ingeval je de foto wilt verbeteren of er iets meer mee wilt, hebt je toch ook de RAW-versie bij de hand.

Waarom wel RAW

Je hebt de volledige controle

Jij beslist hoe je foto er uiteindelijk uit zal zien en niet de processor van je camera. Je kunt zelf technische en creatieve beslissingen nemen.
Je kunt de witbalans wijzigen, de kleurverzadiging aanpassen net als je bepaalt of en hoeveel details er uit de schaduwen of hooglichten gehaald worden. Verander je later van ideeën, kun je alles ongedaan maken en opnieuw aan de slag gaan.
Natuurlijk, ook veel van dat kan in JPG. Maar, omdat je camera al veel informatie over het beeld heeft weggegooid, heb je minder mogelijkheden.
In JPG is bijvoorbeeld een opname verscherpen niet zo makkelijk en dat om reden dat JPG-beelden, door de software in je camera, al verscherpt zijn en je gouw te veel gaat verscherpen. In een RAW-bestand kun je daarnaast ook alleen een deel van een foto verscherpten en andere delen zo laten.

Meerdere versies

Bij een JPG-bestand bewerkingen gedaan dan wordt de originele foto overschreven? Je hebt dus, zoals bij punt 1 aangehaald, niet de mogelijkheid de oude versie van je beeld te herstellen. Je zit dus vast aan de nieuwe versie en kan niet meer terug als je later toch wat anders wil.
In RAW kun je ten aller tijde terug naar het originele bestand. Ook houdt RAW alle veranderingen bij in een afzonderlijk bestand wat gekoppeld is aan het origineel. Zo kun je tot jaren later nog terugkijken wat en hoe je iets gedaan hebt, het ongedaan maken en het opnieuw op basis van nieuwe inzichten aanpassen.

De kwaliteit van je origineel RAW-bestand blijft onveranderd. Terwijl bij JPG hoe meer je het bewerkt, hoe meer kwaliteit er verloren gaat. Daarom nog een tip: Werk je toch in JPG doe dat dan nooit op de originele versie van het bestand, maar gebruik altijd een kopie.

Dynamisch bereik

JPG is een gecomprimeerd afbeeldingsformaat. Dat betekent dat er, van nature, altijd een zo klein als mogelijk bestand gemaakt wordt. Dus wat de software in je camera als onnodige informatie beschouwd, wordt weggegooid. De camera beslist wat er met het beeld gebeurt.
In een RAW-bestand daarentegen blijft alle informatie aanwezig en bezit je deze voor altijd.

Alle tonen, van de heldere lucht tot de donkere omkapping van de gaanderij, mooi weergegeven. Bij een foto gemaakt in JPG had je camera een keuze moeten maken.

Nu is het zo dat de sensor van je camera in staat is om alleen een deel van het beschikbare dynamische bereik in een opname vast te leggen. Dus niet de hele scala aan lichte tot donkere tonen zal in je beeld zitten. Door in RAW te fotograferen bepaal jij en niet je camera wat en waar donkerder of lichter wordt weergegeven. Je kunt dus, in de nabewerking, uitgeblazen hooglichten of veel te donkere schaduwen aanpassen.

Geen kopzorgen over witbalans

Het instellen van een juiste witbalans is niet altijd eenvoudig. Denk bijvoorbeeld aan een binnenopname met kunstlicht en ook nog eens daglicht dat door het raam valt. Daarnaast maakt je camera bij een automatische witbalans niet altijd de juiste keuze.
In RAW hoef je je geen zorgen te maken over de witbalans. Deze kan bij de nabewerking eenvoudig gecorrigeerd worden via een kleine schuifregelaar in het programma en dat zonder dat de kwaliteit van de afbeelding achteruitgaat.

Moeilijke lichtsituaties

Het gouden uurtje, voor en na zonsopkomst of zonsondergang, levert je het beste licht om te fotograferen. Echter veel activiteiten zijn op een ander tijdstip van de dag. Verlies je daardoor details in de lichte of donkere tinten dan heb je, bij een RAW-beeld, de beste kans om deze tijdens de nabewerking terug te halen. In een RAW-bestand worden er tussen vierduizend en zestienduizend helderheidsniveaus vastgelegd. Bij omzetting van RAW naar JPG blijven er nog 256 helderheidsniveaus over.

Alhoewel RAW dus veel helderheidsniveaus vastlegt, is dat niet het volledige gamma wat het menselijk oog kan waarnemen. Kom je in een situatie terecht dat je meer wilt, denk dan eens aan het omzetten naar een artistieke high-key of low-key van je afbeelding.

Groot formaat

Het JPG-formaat stelt een limiet aan prints op groter formaat. Dat is, omdat juist de compressie van dat bestandsformaat sneller een kwaliteitsverlies zal laten zien. Dat is zeker zo als je op een JPG-bestand meerdere bewerkingen hebt uitgevoerd.
Een RAW-bestand daarentegen is alleen maar beperkt tot het aantal megapixels van je camera. Camera's van tegenwoordig beschikken over veel van die pixels zo zijn er, zeker als je bij de omzetting voor een lage JPG-compressie kiest, enorm grote prints te maken.

Veel fotoplezier!

Vind je dit artikel waardevol of heb je vragen of andere ervaringen?  Je kan het mij laten weten door een reactie te plaatsen. Je email-adres is verplicht, maar het wordt niet getoond op de website. 

reacties

Op 1 september 2021 plaatst Patrick de volgende reactie:
Ik vind dat je foto's niet moet bewerken. Als je met een foto tevreden bent is het toch prima
Didier de Borle op 27 september 2021
Zeker, als je met een foto tevreden bent hoef je daar niets aan te veranderen. Alles is afhankelijk van wat je met je fotografie wil. Het belangrijkste is altijd dat je aan je hobby plezier beleeft.

plaats een reactie